Παιχνίδια του φωτός στον ελληνικό ουρανό -μια πρώτη γνωριμία με τα οπτικά φαινόμενα.

Παιχνίδια του φωτός στον ελληνικό ουρανό 
-μια πρώτη γνωριμία με τα οπτικά φαινόμενα.

Πολλές εκδηλώσεις για μικρούς και για μεγάλους έχει οργανώσει  σήμερα Παρασκευή αλλά και αύριο Σάββατο το Ίδρυμα Ευγενίδου με θέμα «Δύο Ημέρες γεμάτες ΦΩΣ»  συμμετέχοντας στις εκδηλώσεις για το παγκόσμιο έτος φωτός.

Η Ελληνική Μετεωρολογική Εταιρεία (ΕΜΤΕ) συμμετέχει σε αυτές τις εκδηλώσεις με

Α) μια όμορφη  «‘Έκθεση φωτογραφίας:» με τίτλο «Παιχνίδια του φωτός στον Ελληνικό Ουρανό»  . Παρουσιάζονται  εντυπωσιακές φωτογραφίες οπτικών φαινομένων που τράβηξαν ‘Ελληνες φωτογράφοι.

Β) με μια σύντομη ομιλία  με θέμα:

«Όταν το φως συναντά την ατμόσφαιρα.»

 Η συνάντηση του ηλιακού φωτός με την ατμόσφαιρα του πλανήτη μας , προκαλεί πολλά και ενδιαφέροντα οπτικά φαινόμενα. Αλλά είναι γνωστά και συνηθισμένα, πάντα όμως όμορφα, όπως το γαλάζιο του ουρανού, το κόκκινο ηλιοβασίλεμα, το ουράνιο τόξο, ο αντικατοπτρισμός. Άλλα, εξίσου όμορφα και εντυπωσιακά, αν δεν είναι τόσο γνωστά σήμερα, τα ήξεραν και τα περιγράφουν στα βιβλία τους  αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς,  όπως π.χ η άλως, ή οι παρήλιοι.

Στην παρουσίαση με απλά λόγια και κυρίως μέσα από εικόνες  και  βίντεο, θα «φωτιστούν»  τα φαινόμενα που προκαλεί αυτή η συνάντηση του φωτός στην ατμόσφαιρα με τα αέρια, τα σωματίδια, τις υδροσταγόνες και τους παγοκρυστάλλους.

Όλες οι εκδηλώσεις έχουν ελεύθερη είσοδο (για κάποιες απαιτείται προκράτηση θέσεων). Περισσότερα στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος Ευγενίδου.

Βραβείο για μια ιδέα στη Μετεωρολογία

του Π. Γιαννόπουλου

“Οι ψεκασμοί” και το βραβείο ιδέας στη Μετεωρολογία

Πριν λίγες ημέρες απονεμήθηκε για δεύτερη χρονιά το βραβείο "Harry Otten" που συνοδευόταν από χρηματικό έπαθλο 25.000 ευρώ. Το βραβείο δίνει το ομώνυμο ίδρυμα για μια καινοτόμο, πρακτική ιδέα που θα μπορέσει να βοηθήσει στην περαιτέρω πρόοδο της μετεωρολογίας και των εφαρμογών της.

Aviationstirling -from wikipedia

Το φετινό βραβείο δόθηκε στον Γάλλο Olivier Boucher. H ιδέα του ήταν ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα τεχνητά σύννεφα που κάποιες φορές δημιουργούν τα αεροσκάφη (που ονομάζονται ίχνη συμπύκνωσης (contrails)) για έμμεσες και χαμηλού κόστους μετρήσεις μετεωρολογικών παραμέτρων (θερμοκρασία, υγρασία , ταχύτητα ανέμου,) στο ύψος που πετούν τα αεροσκάφη.

Παραλίγο το βραβείο να έχει ελληνικό χρώμα. Έφτασαν στους τρεις τελικούς υποψήφιους για το βραβείο ο Ρογήρος Ταπάκης και ο Αλέξανδρος Χαραλαμπίδης (από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου).  Η δική τους ιδέα ήταν να χρησιμοποιούνται μετρήσεις ηλιακής ακτινοβολίας από ένα πυκνό δίκτυο φωτοβολταϊκών ώστε να βοηθούνται οι εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας  να διαχειρίζονται καλύτερα την ισορροπία των πηγών ενέργειας στο δίκτυό τους.

Το βραβείο δόθηκε κατά τη διάρκεια του φετινού ευρωπαϊκού συνεδρίου μετεωρολογίας που έγινε φέτος στη Σόφια και στο οποίο παρουσιάστηκαν πάνω από 500 νέες επιστημονικές εργασίες

Στη φωτό από αριστερά (ο φετινός νικητής, ο Harry Otτen από το ομώνυμο ίδρυμα, και ο ανταποκριτής της Real News).

Ο Ηarry Otten υπήρξε μετεωρολόγος, παρουσιαστής καιρού και ίδρυσε πριν 30 χρόνια μια ιδιωτική μετεωρολογική εταιρεία, που τώρα είναι μία από τις μεγαλύτερες του κόσμου απασχολώντας πάνω από 250 άτομα σε 10 χώρες. Όταν πούλησε την εταιρεία του, για να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του στη μετεωρολογική κοινότητα, δημιούργησε το ίδρυμα χρηματοδοτώντας το με 500.000 ευρώ.

περισσότερα στο http://meetingorganizer.copernicus.org/EMS2015/orals/19853

Το μάτι του τυφώνα (φωτό και βίντεο)

Το μάτι του τυφώνα (φωτό και βίντεο)

Τι καιρό έχει εκεί;

Του Παναγιώτη Γιαννόπουλου φυσικού-μετεωρολόγου

Συμπληρώθηκαν αυτές τις ημέρες 10 χρόνια από τον τυφώνα Κατρίνα,  του τυφώνα που προκάλεσε σχεδόν 1800 θύματα, και ήταν η φυσική καταστροφή με τις μεγαλύτερες υλικές ζημιές που έπληξε τις ΗΠΑ. (περίπου 108 εκατομμύρια δολάρια)

Τι ακριβώς όμως συμβαίνει στο μάτι του τυφώνα; Είναι τόσο άσχημο να βρεθεί κάποιος στο μάτι του τυφώνα;

το  «μάτι» του Κατρίνα από αμερικανικό μετεωρολογικό δορυφόρο.

Το μάτι του τυφώνα είναι μια κυκλική περιοχή  στο κέντρο του τυφώνα  με διάμετρο περίπου 35 χλμ , περίπου το 1/15 της διαμέτρου του τυφώνα.  Η θερμοκρασία εκεί είναι σχετικά υψηλή καθώς εκεί επικρατούν καθοδικά ρεύματα αέρα. Είναι η περιοχή που σημειώνεται η χαμηλότερη βαρομετρική πίεση.

Ο ουρανός στο μάτι είναι γενικά αίθριος με λίγα μόνο σύννεφα όπως φαίνεται  και στις φωτογραφίες.Ακόμα και οι άνεμοι εκεί είναι γενικά ασθενείς. Είναι η περιοχή του τυφώνα με τον καλύτερο καιρό. 

Τότε γιατί έχει επικρατήσει η έκφραση ότι «βρέθηκε στο μάτι του τυφώνα» υπονοώντας ότι κάποιος βρίσκεται σε πολύ άσχημες συνθήκες;

Απλά  για να βρεθεί κάποιος στο μάτι του τυφώνα, σημαίνει ότι δύο φορές πέρασε μέσα από τον «τοίχο» του ματιού. (για να μπει και να βγεί από το μάτι).

«Ο τοίχος του ματιού» ενός τυφώνα είναι η  περιοχή με τους ισχυρότερους ανέμους και τις πιο έντονες βροχοπτώσεις. Είναι μια περιοχή σαν δαχτυλίδι που αγκαλιάζει το μάτι του τυφώνα. Τα καταιγιδοφόρα νέφη φτάνουν σε ύψος 13-15χλμ. Οι άνεμοι εκεί ξεπερνούν τα 180 χλμ/ώρα. 

Στο βίντεο από τον ιαπωνικό δορυφόρο φαίνεται χαρακτηριστικά το μάτι του τυφώνα (Goni, 23/8/15)

Και ένα ωραίο γραμματόσημο από τις Μπαχάμες που απεικονίζεται η δομή ενός τυφώνα με το μάτι στο κέντρο του.

Μια χρωματιστή πινελιά στον ουρανό της Τήνου -ένα σπάνιο οπτικό φαινόμενο- (φωτό)

Μια χρωματιστή πινελιά στον ουρανό της Τήνου

-ένα σπάνιο οπτικό φαινόμενο-

 του Παναγιώτη Γιαννόπουλου φυσικού-μετεωρολόγου

Στην Τήνο πριν λίγες ημέρες (13/8/2015) μια ηλιόλουστη ημέρα  με λίγα μόνο σύννεφα, το μεσημέρι γύρω στις δύο  υπήρχε για μερικά λεπτά στον ουρανό μια χρωματιστή ταινία. Τι να ήταν αυτή η χρωματιστή  "πινελιά";

Αποκλείεται να ήταν ένα κομμάτι ουράνιου τόξου,  αφού μια τέτοια ηλιόλουστη ημέρα με ελάχιστα σύννεφα, δεν έβρεχε πουθενά. Πως λοιπόν εξηγείται το οπτικό αυτό φαινόμενο;

Η εξήγηση είναι ότι αυτό που φαινόταν ήταν ένα "περι-οριζόντιο τόξο" (circumhorizontal arc),  ένα σπάνιο σχετικά οπτικό φαινόμενο που προκαλείται από τη διάθλαση του φωτός στους παγοκρυστάλλους που περιέχουν τα υψηλά σύννεφα σαν αυτά που υπήρχαν εκείνη την ημέρα στον ουρανό.

Πρόκειται για ένα φαινόμενο που ανήκει στην κατηγορία των φαινομένων άλω (halo). Η χρωματιστή ζώνη είναι  πάντα παράλληλη στον ορίζοντα (για αυτό και η σχετική ονομασία). 

Και αν τα συγκεκριμένα σύννεφα cirrus - θύσανοι είναι συνηθισμένα στον καλοκαιρινό ουρανό της Ελλάδας εντούτοις πρέπει οι ακτίνες του φωτός να πέσουν με την κατάλληλη γωνία στους παγοκρυστάλλους για να δημιουργήσουν αυτή τη χρωματιστή ταινία.  Η οποία φαίνεται  όταν στο συγκεκριμένο σημείο υπάρχουν τα υψηλά σύννεφα, όπως ακριβώς στη φωτογραφία.

Επειδή ο ήλιος πρέπει  να είναι ψηλά στον ουρανό (πάνω από τις 58^o) το φαινόμενο μπορεί να εμφανιστεί μόνο μεσημεριανές ώρες. Για τον ίδιο λόγο όσο το γεωγραφικό πλάτος μεγαλώνει η συχνότητα εμφάνισής του ελαττώνεται. Έτσι περισσότερες φορές είναι δυνατόν να εμφανιστεί στην Ελλάδα και λιγότερες στη Γερμανία. Σε γεωγραφικά πλάτη βόρεια της Δανίας δεν εμφανίζεται.


Ευχαριστούμε τις φίλες Κάλια και Μαργαρίτα Γλυνού που μας έστειλαν τις φωτογραφίες.

http://tinyurl.com/ovelb75

Ημερολόγιο 2016 του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού- Ψηφοφορία

Ημερολόγιο 2016 του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO)

Μέχρι τις 5 Αυγούστου μπορεί όποιος θέλει να ψηφίσει στην σχετική ιστοσελίδα για τις 13 φωτογραφίες που θα περιέχει το ημερολόγιο του 2016 του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO).


Ηδη έχουν προεπιπελεί 24 εντυπωσιακές φωτογραφίες με θέμα τον καιρό απο όλο τον κόσμο.

https://www.facebook.com/media/set/?set=a.10153168983711888.1073741842.71741701887&type=3

Πόσο φτάνει η θερμοκρασία του αέρα μέσα στο αυτοκίνητο;

Πόσο φτάνει η θερμοκρασία του αέρα μέσα στο αυτοκίνητο;

(πώς το αυτοκίνητο γίνεται  … «φούρνος»)

Του φυσικού-μετεωρολόγου Παναγιώτη Γιαννόπουλου

Είναι γνωστό ότι η πρόγνωση της μέγιστης θερμοκρασίας αναφέρεται πάντα στη θερμοκρασία του αέρα που αναμένεται να σημειωθεί υπό σκιά στο μετεωρολογικό σταθμό. (συνήθως στο θερμόμετρο που βρίσκεται μέσα στον κλασσικό μετεωρολογικό κλωβό με τις χαραμάδες)

Ποια όμως είναι η θερμοκρασία του αέρα σε ένα αυτοκίνητο που το χτυπά ο ήλιος. Όλοι, από την προσωπική μας εμπειρία,  ξέρουμε βέβαια  ότι είναι πολύ μεγαλύτερη από τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος αέρα.

 

accuweather.com

 Το θέμα έχει μελετηθεί και έχουν δημοσιευτεί σε επιστημονικά περιοδικά σχετικές μελέτες. Αφορμή, δυστυχώς, είναι τα περιστατικά θερμοπληξίας παιδιών που «αφέθηκαν» ή βρέθηκαν σε κλειστό αυτοκίνητο στον ήλιο. Δυστυχώς στις ΗΠΑ τα σχετικά στοιχεία μιλούν για 37 θανάτους παιδιών από θερμοπληξία σε αυτοκίνητα κάθε χρόνο!!!!(περίοδος 1998-2014)

Σύμφωνα λοιπόν με τις μετρήσεις σε ένα αυτοκίνητο με κλειστά παράθυρα αφημένο στον ήλιο η θερμοκρασία κατά μέσο όρο μέσα στο αυτοκίνητο

 σε 10 λεπτά  έχει ανέβει 10,6oC

 σε 20 λεπτά  έχει ανέβει 16.1oC

 σε 30 λεπτά  έχει ανέβει 18.3oC

 σε 60 λεπτά  έχει ανέβει 24.0oC

Έτσι αν η  εξωτερική θερμοκρασία ήταν μόλις 36 βαθμοί ,  μέσα σε 30 λεπτά μέσα στο αυτοκίνητο είναι 54oC και μετά από μία ώρα 60oC. 

Ακόμη και αν τα παράθυρα είναι κατεβασμένα και αφήνουν μια χαραμάδα 3,8 εκατοστών και πάλι μετά από 30 λεπτά η θερμοκρασία έχει ανέβει επικίνδυνα και η διαφορά με την περίπτωση που είναι κλειστά  τα παράθυρα είναι μικρή. Από τους 36 βαθμούς , μετά από μισή ώρα φτάνει στους 50οc και μετά από μία ώρα στους 56,οC.

Και επειδή ανάλογα περιστατικά και θύματα από θερμοπληξία παιδιών σε αυτοκίνητο έχουν καταγραφεί και στη γειτονική Ιταλία απαιτείται πολύ προσοχή από τους γονείς (…αλλά και από παππούδες και γιαγιάδες)

Στο σχετικό βίντεο http://noheatstroke.org/car_heating.mp4

οι θερμοκρασίες είναι στην κλιμακα Φαρενάιτ.

Από τους 26,5 βαθμούς η θερμοκρασία μέσα σε μόλις μισή ώρα μέσα στο αυτοκίνητο έχει φτάσει τους 45,5 βαθμούς Κελσίου.

80 οF-->  26.6oC,   99-->37.2   109--> 42.7    114--> 45.5   123--> 50,5

Περισσότερα στη μελέτη: Heat stress from enclosed vehicles: moderate ambient temperatures cause significant temperature rise in enclosed vehicles. των McLaren C, Null J, Quinn J. Pediatrics. 2005 και στο noheatstroke.org/

Και αν οι αριθμοί κούρασαν, δείτε το έξυπνο βίντεο (....στο πλαίσιο μιας καμπάνιας στο Ισραήλ για να μην μένουν ποτέ  τα παιδιά μόνα τους στο αυτοκίνητο) που το αυτοκίνητο μετατρέπεται σε.φούρνο για πίτσα :)
https://www.youtube.com/watch?v=8Me0kbd_yZE