22 Φεβ 2009

Για να λέτε τα σύννεφα με το όνομά τους 1

Όσο και αν ακούγεται παράξενο ακόμη και τα σύννεφα έχουν ονόματα. Και μάλιστα όχι μόνο έχουν ονόματα αλλά ανήκουν και σε οικογένειες. Θα ξεκινήσουμε το ταξίδι στα σύννεφα γνωρίζοντας το «νονό» τους

Ασφαλώς όλοι έχουν παρατηρήσει ότι τα σύννεφα διαρκώς αλλάζουν μορφή και ότι δύο σύννεφα ποτέ δεν είναι ακριβώς ίδια. Όμως ο Άγγλος Luke Howard (1772-1864), κάνοντας συστηματικές παρατηρήσεις, διαπίστωσε ότι , παρά τις διαφορές τους, είναι δυνατόν να γίνει μια ταξινόμηση και στα σύννεφα με βάση κάποια κοινά τους χαρακτηριστικά. Ο Ηοward, λοιπόν, που θα πρέπει να σημειωθεί, ότι είχε μια επιχείρηση κατασκευής χημικών και το χόμπι του ήταν η μετεωρολογία, έμελλε να γίνει ο νονός για τα σύννεφα.
Μεγάλωσε σε ένα θρησκευτικό σχολείο, όπου σύμφωνα με τον ίδιο, «έμαθε περισσότερα Λατινικά απ’ όσα στη ζωή του μπορούσε να ξεχάσει». Έτσι όταν το 1803 χρειάστηκε να βρει τα ονόματα που θα έδινε στους διάφορους τύπους των σύννεφων, χρησιμοποίησε λατινικές ονομασίες.
Με τις παρατηρήσεις του διαπίστωσε ότι μπορούσε να χωρίσει τα νέφη σε εκείνα: που έμοιαζαν με σωρούς από βαμβάκι, σε εκείνα που κάλυπταν σαν πέπλο ένα μεγάλο τμήμα ή και όλο τον ουράνιο θόλο, σε εκείνα που ήταν πολύ μαύρα και σε εκείνα που έμοιαζαν με λεπτές ίνες από μαλλί. Τις 4 αυτές μεγάλες κατηγορίες νεφών τις ονόμασε Cumulus, stratus, nimbus, cirrus . Τα ονόματα αυτά ουσιαστικά χρησιμοποιούμε και εμείς ακόμη μετά από 200 χρόνια.
(είναι πολύ χαρακτηριστικές οι ζωγραφιές του ίδιου του Howard από το βιβλιο του
"Essay on the Modification of Clouds")
Πολύ γρήγορα η μετεωρολογική επιστημονική κοινότητα βρήκε χρήσιμη την ταξινόμηση του Howard -που δεν ήταν και δεν ισχυριζόταν ότι είναι επιστήμονας-. Η οριστική ταξινόμηση των νεφών έγινε το 1956 από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (W.M.O.) Αυτή σήμερα ακολουθείται παγκοσμίως από τους μετεωρολόγους, τους πιλότους, τους ναυτικούς , και γενικότερα όλους ασχολούνται επαγγελματικά με τον καιρό, (αλλά και από πολλούς ερασιτέχνες που, στα χνάρια του Howard, τους αρέσει να «κοιτούν ψηλά»)

8 Φεβ 2009

EU Sustainable Week 2009


Αναμφίβολα το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής συνδέεται αναπόσπαστα με την ενέργεια (πηγές ενέργειας, ενεργειακή χρήση- κατάχρηση, ενεργειακή απόδοση)

Η εβδομάδα που ξεκινά είναι η εβδομάδα που έχει αφιερωθεί από την Ευρωπαϊκή ένωση στην Αειφόρο Ενέργεια."EU Sustainable Week 2009".
Πρόκειται για μια προσπάθεια που εντάσσεται σε μια γενικότερη εκστρατεία ευαισθητοποίησης με στόχο την αλλαγή του ενεργειακού τοπίου.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση παρά την οικονομική κρίση, που φαίνεται ότι αγγίζει όλες τις χώρες, προσπαθεί να παραμείνει προσηλωμένη στο φιλόδοξο στόχο που έχει θέσει του 20-20-20 δηλαδή το 2020 20% λιγότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, 20% περισσότερη ενεργειακή απόδοση, 20% της ενέργειας να καλύπτεται από ανανεώσιμες πηγές.

Το πρόγραμμα αυτής της εβδομάδας περιλαμβάνει πάνω από 150 εκδηλώσεις που θα γίνουν συνολικά σε 19 χώρες και σε 51 πόλεις. (Το πρόγραμμα δεν αναφέρει κάτι για τη χώρα μας- αν εξαιρέσει κάποιος μία εκδήλωση στις 20 το μήνα)

Είναι η τρίτη φορά που οργανώνεται μια τέτοια εβδομάδα και αυτή τη φορά μια νέα διάσταση προστέθηκε - η διάσταση "καταναλωτές". Έτσι 1100 υπερκαταστήματα σε έξι χώρες θα παρουσιάσουν θέματα σχετικά με την ενεργειακή απόδοση και θα προωθήσουν αντίστοιχα προϊόντα.

Μία από τις σημαντικές εκδηλώσεις της φετινής εβδομάδας θα είναι η υπογραφή από 400 δημάρχους πόλεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης μιας γραπτής δέσμευσης για την περικοπή των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα. Πρόκειται για την πρωτοβουλία που έχει την ονομασία "Συμφωνία των Δημάρχων" (Covenant of Μayors). Με την υπογραφή τους οι δήμαρχοι θα δεσμευτούν να υιοθετήσουν σχέδια δράσης στον ενεργειακό τομέα μέσα σε 12 μήνες και να πετύχουν μια σειρά από στόχους. Η πρόοδος θα παρακολουθείται στενά από εξωτερικούς αξιολογητές που θα είναι υποχρεωμένοι να στέλνουν σε τακτά διαστήματα αναφορές (από την Ελλάδα συμμετέχουν η Πάτρα, το Αιγάλεω , τα Τρίκαλα, και μερικοί ακόμη δήμοι )

www.eusew.eu
http://ec.europa.eu/energy/sustainable/covenant_mayors_en.htm

4 Φεβ 2009

Σκόνη

Αισθητή ήταν σήμερα η παρουσία και στα κατώτερα ατμοσφαιρικά στρώματα σωματιδίων σκόνης από την Αφρική, κυρίως στη Νότια Ελλάδα.

Μάλιστα στο αεροδρόμιο της Καλαμάτας για δύο περίπου ώρες το μεσημέρι η ορατότητα έπεσε στα 1000 μέτρα.

Είναι χαρακτηριστική η φωτογραφία απο τον αμερικανικό μετεωρολογικό δορυφόρο πολικής τροχιάς ΝΟΑΑ που τραβήχτηκε στις 10:47 τοπική ώρα. (η φωτογραφία από το Deutschen Zentrum für Luft und Raumfahrt).

Το φαινόμενο, αν και δεν είναι ασυνήθιστο στη χώρα μας, ωστόσο δεν συμβαίνει συχνά αρχές Φεβρουαρίου.

31 Ιαν 2009

Mία πέτρα που λέει τον καιρό...



Υπάρχουν πολλοί τρόποι πρόγνωσης....

Φαίνεται ότι μπορεί και μία πέτρα να λέει τον καιρό....

(η παρακάτω πέτρα κυκλοφορεί στο Ιντερνετ πολλά χρόνια τώρα....)

25 Ιαν 2009

Η Μετεωρολογία σε ...γραμματόσημο

Με θέμα τη μετεωρολογία είναι εκατοντάδες τα γραμματόσημα που έχουν κυκλοφορήσει από δεκάδες χώρες σε όλον τον κόσμο.
Βασισμένο στα γραμματόσημα είχα γράψει πέρσι ένα άρθρο για τη Μετεωρολογία στο Γεωτρόπιο της Ελευθεροτυπίας (15/3/2008) το οποίο μπορείτε να διαβάσετε στο τέλος.

Είναι αληθινά εντυπωσιακό το πλήθος των σχετικών γραμματοσήμων και η έκταση των θεμάτων που καλύπτουν.

Μπορεί κανείς να βρει γραμματόσημα για μετεωρολογικούς δορυφόρους , ραντάρ, μετεωρολογικούς σταθμούς και όργανα , τυφώνες, ανεμοστρόβιλους, μετεωρολογικές υπηρεσίες, είδη νεφών, οπτικά φαινόμενα, σχετικά με τη μυθολογία αλλά και την ιστορία της μετεωρολογίας, χάρτες καιρού ακόμα και μετεωρολόγους στη βάρδιά τους....

Ενα μέρος της συλλογής είχα την τιμή να παρουσιάσω στην επίσημη εκδήλωση της ΕΜΥ για την ημέρα της Μετεωρολογίας στο Πολεμικό Μουσείο (3/2008).

Μάλιστα το Δεκέμβριο του 2008 ο διεθνής Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO) κυκλοφόρησε ένα βιβλίο του φίλου Φιλανδού μετεωρολόγου Dr. Raino Heino (φιλοτελιστή αλλά και ... αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Μετεωρολογικής Εταιρείας, μέλος του IPCC κλπ...) με θέμα τα γραμματόσημα και τη Μετεωρολογία. Ο τίτλος του είναι "From ancient gods to modern meteorology - A philatelic journey".





12 Ιαν 2009

Εκστρατεία Δανίας για την κλιματική αλλαγή



Σε πολλές χώρες διοργανώνονται εκστρατείες για την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κόσμου για την κλιματική αλλαγή και τις συνέπειές της.

Μία από τις πιο επιτυχημένες είναι εκείνη που διοργάνωσε η Υπηρεσία Ενέργειας της Δανίας με τίτλο "1 τόνος λιγότερο CO2" και η οποία βραβεύτηκε σε σχετικό διαγωνισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Κύριος στόχος της καμπάνιας ήταν να ενημερώσει ότι ο καθένας μας είναι υπεύθυνος για να μειώσει τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα. Έτσι το κεντρικό μήνυμα ήταν " Προσπάθησε να μειώσεις το διοξείδιο του άνθρακα που εκπέμπεις κατά έναν τόνο".

Σαν σύμβολο χρησιμοποιήθηκε ένα μπαλόνι ύψους 10 μέτρων το οποίο, στα πλαίσια της εκστρατείας, μεταφερόταν σε διάφορα μέρη όπως ποδοσφαιρικά γήπεδα, φεστιβάλ, εκθέσεις. Ταυτόχρονα αρκετές γνωστές προσωπικότητες κλήθηκαν να συμμετέχουν.

Στα μέσα της εκστρατείας, μια έρευνα αξιολόγησης έδειξε ότι ήδη ο μισός πληθυσμός γνώριζε αυτήν την προσπάθεια και το 75% τη θεωρούσε θετική.

Η Δανία το Δεκέμβριο του 2009 φιλοξενεί την 15η (COP15) διάσκεψη των χωρών της Συμβασης-Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC) με το φιλόδοξο στόχο όλα τα κράτη να καταλήξουν σε μία συμφωνία για τη μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου. Στο θέμα αυτό θα αναφερθούμε πάλι...

5 Ιαν 2009

Μετεωρολογικός Δίας 2

Όμως και αρκετά από τα προσωνύμια με τα οποία λατρευόταν ο Δίας σε διάφορες περιοχές δείχνουν την εξουσία του στα καιρικά φαινόμενα. Έτσι λατρευόταν ως:

Κεραύνιος

Αστραπαίος

Ευάνεμος

Ούριος ( που στέλνει τους ευνοϊκούς ανέμους)

Ικμαίος (που στέλνει την πρωινή δροσιά)

Καταιβάτης (αυτός που κατεβαίνει με τους κεραυνούς του). Για αυτό και τα σημεία όπου χτυπούσε κεραυνός ήταν ιερά

Υέτιος, Όμβριος (αυτός που φέρνει τη βροχή)

Στον Υμηττό υπήρχε ένα ιερό αφιερωμένο στον Όμβριο Δία όπως αναφέρεται και από τον Παυσανία το 2ο αι.μ.Χ Είναι φανερό ότι η Αττική ήταν και παραμένει μια περιοχή με περιορισμένες βροχοπτώσεις.

Μαιμάκτης (θυελλώδης)
Οι Αθηναίοι τον 5ο μήνα του αττικού ημερολογίου (Μαιμακτηρίωνα), (μέσα Νοεμβρίου-μέσα Δεκεμβρίου) γιόρταζαν τα Μαιμακτήρια προς τιμή του Δία Μαιμάκτη.

31 Δεκ 2008

"Μετεωρολογικός" Δίας 1



Σε όλες τις μυθολογίες θα βρούμε αναφορές σχετικά με τα διάφορα ατμοσφαιρικά φαινόμενα. Καθώς ο άνθρωπος δε μπορούσε να τα ερμηνεύσει αυτά αποδίδονταν στις διάφορες θεότητες . Στη δική μας μυθολογία ως γνωστό ο Δίας, ο πατέρας των θεών και των ανθρώπων, ήταν ο κύριος του ουρανού και όσων συμβαίνουν σε αυτόν

Πολύ χαρακτηριστικά είναι τα επίθετα που χρησιμοποιεί ό Όμηρος στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια που δείχνουν την κυριαρχία του Δία στα μετεωρολογικά φαινόμενα. Πιο συγκεκριμένα ο Δίας αναφέρεται ως:

Νεφεληγερέτης (που μαζεύει τα σύννεφα) Α511, α63
Κελαινεφής (που περιβάλλεται από μαύρα σύννεφα) λ36
Αστεροπητής (που προκαλεί τις αστραπές) Α580
Στεροπηγερέτης (που στέλνει τις αστραπές) Π298
Αργικέραυνος (που φτιάχνει λαμπρούς κεραυνούς) Τ121, Υ16
Τερπικέραυνος (που αρέσκεται στους κεραυνούς )Α419, υ95
Υψιβρεμέτης (που βροντά από ψηλά) Δ354
Εριβρεμέτης (που προκαλεί δυνατές βροντές) Ν624
Ερίγδουπος (που βροντά πολύ) κ 515 Υ50, 152
( με το γράμμα η ραψωδία της Ιλιάδας ή της Οδύσσειας αντίστοιχα)

Ομως γιά το "μετεωρολογικό" Δία και γενικότερα για την Ελληνική μυθολογία και τον καιρό θα συνεχίσουμε.

20 Δεκ 2008

ΚΑΙΡΟΣ: Ο ΓΙΟΣ ΤΗΣ ΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΗλΙΟΥ




ΚΑΙΡΟΣ: Ο ΓΙΟΣ ΤΗΣ ΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΗλΙΟΥ

Τον τίτλο αυτό έχει το βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε, του μετεωρολόγου, διευθυντή του Εθνικού Μετεωρολογικού Κέντρου της ΕΜΥ Δημήτρη Ζιακόπουλου και επιτρέψτε μου να πω δασκάλου σε μας τους νεώτερους μετεωρολόγους της Ε.Μ.Υ.

Νομίζω ότι αυτά που αναγράφονται στο οπισθόφυλλο του βίβλίου απο τον ίδιο το συγγραφέα δίνουν το στίγμα του βιβλίου:

"Πολλές φορές αναρωτιεμαι τι είναι εκείνο που με γοητεύει στον καιρό και ασχολούμαι από μικρό παιδί μαζί ίου. Είναι η δύναμη του να ομορφαίνει ή να καταστρέφει εκδηλώσεις τns καθημερινής μας ζωή; Είναι ο καθοριστικός του ρόλος, που πολλές φορές άλ­λαξε την ιστορία τns ανθρωπότητας, ή μήπως είναι ο κυκλοθυμικός ίου χαρακτήρας, που σε προκαλεί να μάθεις ία μυστικά του;
Όπως και να έχουν τα πράγματα, έπειτα από τριάντα χρόνια ενασχόληση με τη Μετεωρολογία, αποφάσισα να γράψω μία τριλογία για τον καιρό. Ο πρώτος τόμος προσφέρει στον αναγνώστη την ανα­γκαία μετεωρολογική γνώση με τρόπο κατανοητό, ο δεύτερος, που θα ακολουθήσει, διαπραγματεύεται το θέμα τns πρόγνωσης του και­ρού και του κλίματος και ο τρίτος θα αναφέρεται στο πανάρχαιο όνειρο του ανθρώπου να ελέγξει τον καιρό και κατ' επέκταση το κλίμα τns γης.
Φιλοδοξία μου είναι η σειρά αυτή να αποτελέσει βοήθημα για όλους εκείνους των οποίων οι δραστηριότητες στο βουνό, τη θά­λασσα, την πόλη ή το χωριό εξαρτώνται από τον καιρό. Στην κατεύθυνση αυτή βασικοί στόχοι είναι η αξιοποίηση των μετεωρολογικών παρατηρήσεων και των προγνώσεων που εμφανίζονται στις ιστοσελίδες του διαδικτύου (internet) και η καλύτερη κατανόηση των δελτίων καιρού που καθημερινά παρουσιάζονται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης."

Καλή ανάγνωση

6 Δεκ 2008

ημέρα δράσης για την κλιματική αλλαγή

6 Δεκεμβρίου του 2008 Ημέρα δράσης για την Κλιματική Αλλαγή


Χθες είχαμε μια ημέρα με αίθριο καιρό στις περισσότερες περιοχές και υψηλές θερμοκρασίες για 1ο δεκαήμερο του Δεκεμβρίου (ενδεικτικά 22 βαθμούς Πειραιάς, Λαμία, Τυμπάκι, 21 Τρίκαλα, Βόλος, 20 Σέρρες, Αργοστόλι κ.α)


Σε πλήρη αντίθεση βρίσκεται η παροιμία του λαού μας για τις ημέρες αυτές που είναι γνωστές και ως «νικολοβάρβαρα» (λόγω των εορτών της Αγίας Βαρβάρας 4 Δεκεμβρίου, Αγ. Νικολάου 6 Δεκεμβρίου) και που θεωρούνται σαν πολύ κρύες ημέρες


"Αγία Βαρβάρα μίλησε κι ο Σάββας απεκρίθη :
- Μαζέψτε ξύλα κι άχυρα και σύρτε και στο μύλο,
γιατί Αι - Νικόλας έρχεται στα χιόνια φορτωμένος."


Βέβαια πριν σχεδόν 50 χρόνια το 1957 (3-5Δεκ)η παροιμία ταίριαζε απόλυτα αφού μια σημαντική ψυχρή εισβολή έδωσε ισχυρές χιονοπτώσεις μέχρι την Πελοπόννησο, με χωριά στα κεντρικά και βόρεια αποκλεισμένα για μέρες.

http://www.nlg.gr/digitalnewspapers/ns/pdfwin.asp?c=64&dc=5&db=12&da=1957


Τα συμπεράσματα δικά σας .



....